واکنش افراد در مقابل کلام شما، به شیوه ارائه پیام بستگی دارد. فرض کنید در صف نانوایی ایستاده اید. یک نفر بدون رعایت نوبت وارد صف می شود. شما می گویید:«آقا! نباید بدون نوبت وارد صف شوید. شما با این کار دارید حق مردم را ضایع می کنید.»

شما با این شیوه سخن گفتن، احساسات خود را به طور صریح و مستقیم بیان نمی کنید، بلکه طرف مقابل را متهم می کنید. در حالی که شما احساس خود را باید بگویید.

اگر کسی جلوی شما سیگار می کشد و دود آن شما را اذیت کند، به شیوه های مختلفی می توانید به او تذکر دهید. مثلا می توانید به او بگویید:« تو باید سیگار را ترک کنی. سیگار بوی بسیار بدی دارد.»

اما با گفتن این جمله مستقیما احساساتتان را بیان نکرده اید. بیش تر به نظر می رسد که اتهام یا شهادتی منفی را در مورد رفتار او اعلام کرده اید. شما دیدگاه منفی خاص خود را آن چنان بیان کرده اید که گویی یک واقعیت کامل و یدیگاه همه افراد است و به جای اینکه این اتهام فراگیر را بیان کنید، فکرتان را مستقیما بگویید. برای مثال بگویید:« خیلی از دود سیگار شما ناراحتم.»

به این ترتیب طرف مقابل می تواند به احساس مشخص شما واکنش نشان دهد. این موضوع درباره احساسات مثبت نیز صادق است. اگر به کسی بگویید:« تو را دوست دارم» یا « شیوه ای را که کار می کنی، خیلی دوست دارم» احساستان را مستقیم تر بیان کرده اید تا این که بگویید« خیلی دوست داشتنی هستی!» یا « خیلی خوب کار می کنی!»

عباراتی که در بیشترین حد ممکن احساسات ما را به شکل مستقیم بیان می کنند، به جای اینکه با کلمه«تو» شروع شوند، با کلمه «من» شروع می شوند. مثلا گفتن جمله« من خیلی ناراحت شدم که کتابم را نیاوردی» خیلی مستقیم تر است از اینکه بگوییم:« عادت خیلی بدی است که آدم چیزهایی را که امانت می گیرد، پس نیاورد.» ممکن است بعضی ها از جمله دوم برداشت نادرستی کنند.

ما اغلب شیوه های اتهام بستن و کلی گویی را به کار می گیریم، چون فکر می کنیم برای اینکه نظرمان پذیرفته شود، باید احساساتمان را توجیه کنیم. در این صورت، با بیان احساسات شخصی، به عنوان واقعیتی انکار نشدنی یا دیدگاهی همگانی، تصور می کنیم احساساتمان منطقی تر جلوه می کند و پذیرفته می شود.

متأسفانه در بیشتر موارد از کاربرد این شیوه ها نتیجه معکوسی حاصل می شود. توصیف های غیر مستقیم و متهم کننده نه تنها مانع از این می شوند که دیگری احساسات منفی ما را بپذیرد و احساسات ما را بی طرفانه بررسی و درباره آن فکر کند،بلکه به سادگی به سمتی رانده می شود که به اتهام های ما به شکلی تدافعی پاسخ گوید و از اشتباهات خود کورکورانه دفاع کند.

روش سازنده و مستقیم بیان احساسات منفی، مانند احساسات مثبت می تواند به شکل این فرمول ساده خلاصه شود که بگوییم:

وقتی شما این کار را در در این موقعیت مشخص انجام می دهید، این احساس در من ایجاد می شود.

برای مطالعه بیشتر کتاب های زیر پیشنهاد می شود: