بعیده کسی تو این دنیا باشه که با خودش حرف نزنه یا از درون خودش از خودش تعریف یا انتقاد نکنه.به این میگن "خود گفتمانی".

گاهی مثبت میگیم و گاهی هم حتی به خودمان بد و بیراه میگیم. خیلی از مشکلاتی که ما در زندگی روزمره داریم، آدمای دیگه قبلا اون رو تجربه و حل کرده‌اند.

خیلی از پژوهشگران و دانشمندان، قبل از ما مشکلات و مسائل زندگی ما را بررسی کرده‌اند و روش درست رو ارائه کرده‌اند. اما ما خیلی اوقات از این روش ها و تجربیات اطلاعی نداریم که اگه داشته باشیم می تونیم مشکلات جاری زندگی رو بهتر بشناسیم و درست تر حلشون کنیم.

"خود گفتمانی منفی" از دوران کودکی در انسانها شکل می گیره. جالبه بگم که خیلی از حرف هایی که بچه های کوچک توی زبون میارن، در واقع حرف هاییه که اونا دارن با خودشون میگن اما چون مثل بزرگ‌ترها سیاست رفتاری ندارن و خودشون رو فیلتر نمی کنن اون حرف ها رو بلند میگن و در نتیجه ما اونها رو می شنویم، اما هرچی که بزرگتر میشن یاد میگیرن که نباید حرف هایی رو که با خودشون میگن رو بگن.

اینه که وقتی سنشون بالا میره آروم آروم با خودشون حرف می زنن اما هیچ وقت متوقفش نمی‌کنن؛ مثل من و شما.

حالا اصلاً مگه خود گفتمانی منفی مخربه؟

دلیل علمی برای مخرب بودنش وجود داره؟

بله. مثلا خود گفتمانی منفی میتونه روی وزن ما اثر بذاره به این دلیل که وقتی خودمون رو سرزنش می کنیم یه راه برای گریز از ناراحتی اینه که بیشتر غذا بخوریم تا خودمون را آروم تر کنیم. البته برای بعضی ها نتیجه عکس داره و باعث میشه از شدت ناراحتی کمتر غذا بخورن. در هر حال میتونه تعادل غذایی ما را برهم بزند.

همینطور خود گفتمانی منفی میتونه با ایجاد استرس فیزیکی، وضعیت متابولیکی ای در ما ایجاد کنه که کاهش وزنمان را خیلی سخت تر کنه و درکل خیلی مضر است.

برای اینکه خود گفتمانی منفی را از بین ببریم اولاً باید ببینیم چه عواملی باعث خود گفتمانی منفی میشه.

سه تا از اصلی ترین عوامل را بررسی کردیم:

1. کمال گرایی: اساساً وقتی که هر اتفاق و نتیجه‌ای رو به دو دسته عالی یا بد تقسیم بندی کنیم؛ وقتی نتیجه دلخواهمان را کسب نمی‌کنیم کلاً خودمان را شکست خورده می بینیم و سرزنش می کنیم. در واقع نمی تونیم اتفاقات و دستاوردها را خاکستری ببینیم و نگاه متعادلی به آنها داشته باشیم اینه که به محض اینکه نتیجه دلخواهمون رو نمی گیریم، شروع می کنیم با خودمون غرولند کردن.

2. هر اتفاق ناخوشایندی که می افته اون رو ناشی از ضعف خودمون می بینیم.

مثلاً اگه عده‌ای از دوستانمون رو به جشنمون دعوت کنیم و اونها به هر دلیلی نتونن بیان، خودمون رو سرزنش می کنیم که احتمالا مشکل از ما بوده که اونها به جشن ما نیامدند. اینه که باز شروع می‌کنیم به سرزنش کردن خودمون و هزار تا فکر منفی درباره خودمون.

3. ذهنمون صرفا معطوف به مسائل منفی باشه.

مثلا اگر سفر بریم به جای اینکه ذهنمون رو معطوف به زیبایی های سفر کنیم به تاخیر هواپیما یا به ترافیک کلافه کننده جاده فکر می‌کنیم و همش با خودمون غرولند می‌کنیم.

کتابی بسیار مفید و مرتبط با مطلب

برای تهیه کتاب روی عکس کلیک کنید

خب حالا راهکار مبارزه با خود گفتمانی منفی چیه؟

1.به محض اینکه شروع به غرولند کردیم، اونها رو روی یک تکه کاغذ بنویسیم.

خانم الکساندرا که یک مربی تغذیه هستش، توصیه می کنه که اگه رژیم سفت و سخت گرفتیم و قرار نبود پیتزا بخوریم اما وسوسه شدیم و خوردیم، روی یک تکه از کاغذ بنویسیم: "درسته که امروز یه پیتزا خوردم اما خوردنی های جذاب دیگه ای هم بود که تونستم جلوی خودم رو بگیرم و نخوردمشون."

2. زاویه نگاهمون رو تغییر بدیم.

مثلا به این فکر کنیم که نگرانی پیش آمده از یک اتفاق تا ۵ سال آینده چه تاثیری روی سرنوشت ما می گذارد. اگه تاثیری نداره که توی اغلب موارد هم همین طور هستش، خیلی ارزش غرولند رو نداره و فقط ما داریم توی ذهنمون بزرگش می کنیم.

3. می تونیم با صدای بلند افکار منفی خودمون را بگیم.

مثلا با یک دوست صمیمی و یا حتی توی خلوت خودمون. این کار باعث میشه که حس کنیم یه پشتیبان داریم که حرفمون رو میشنوه. اگه کسی رو نداشتیم سعی کنیم اونا رو برای یک نفر فرضی بلند بگیم و از طرف اون خودمون رو زیر سوال ببریم این مکالمه فرضی باعث میشه که بفهمیم خیلی از این غرولندها غیرمنطقی اند.

4.سعی کنیم با افرادی که مثبت اندیش هستند، رفت و آمد بیشتری داشته باشیم. طریقه مواجهه این افراد با مسائل و شیوه برداشتشان از مسائل، می تونه مثبت اندیشی رو در ما تقویت کنه و باعث میشه که کمتر به خودمون غر بزنیم.

5.برای یک هفته، تمام افکار منفی مان را و شرایطی را که دچار خود گفتمانی منفی می شویم رو بنویسیم. آخر هفته هم بشینیم و تمام اون افکار رو و شرایطی که باعث ایجاد اونها میشه رو بررسی کنیم، بعد ببینیم که آیا واقعا اون افکار ریشه منطقی دارند یا زاییده ی بدبینی افراطی ما هستند؟ مثلا اگر واقعا از وزن زیاد مون متنفریم و همیشه خودمون رو سرزنش می کنیم، ببینیم چی باعث میشه که به این مسئله فکر کنیم؛ دوستمون؟ همسرمون؟ نگاه غریبه ها و...

گاهی این آدم ها هستند که با حرف زدن و گفتار شون باعث میشن که به خودمون نگاه منفی داشته باشیم و هی غرغر کنیم. علاوه بر این، منصفانه و بدون هیچ تعصبی ببینیم که آیا واقعاً وزنمون آزاردهنده هستش یا ما خیلی بدبینیم و غیرمنصفانه نگاه می کنیم...

اما اگر حوصله هیچ کدوم از این راهکارها را نداریم حداقل این یک راهو اجرایی کنیم "افکار منفی خودمون رو بشناسیم" وقتی آنها را بشناسیم به مرور زمان می تونیم بر آنها غلبه کنیم. گاهی اوقات نیازی نیست که حتماً راه حل رو بدونیم کافیه که فقط درد رو بشناسیم و اون موقع در گذر زمان می تونیم حلش کنیم.

"باب پراکتر" نویسنده و سخنران حوزه موفقیت میگه که:« خودمون رو قربانی خود گفتمانی منفی نکنیم. مراقب باشیم که ذهنمون چی میگه. چون بدنمون آنها را کاملاً می شنود و بهشون عکس العمل نشون میده در ضمن، امکان نداره یک شبه بتونیم تبدیل به یک فرد مثبت اندیش بشیم این کار تمرین و تمرین و تمرین می خواد.

بیشتر بدانیم: